Polish 
English 
Autyzm – czym jest i jakie zmiany w jego klasyfikacji wprowadzono?
Autyzm, obecnie określany jako zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD – Autism Spectrum Disorder lub ASC – Autism Spectrum Condition), to złożone zaburzenie rozwojowe, które wpływa na sposób, w jaki dana osoba postrzega świat, komunikuje się z innymi i zachowuje się.
Autyzm w Wielkiej Brytanii
W Wielkiej Brytanii stosuje się termin ASC (Autism Spectrum Condition), aby unikać negatywnych skojarzeń ze słowem „disorder” (zaburzenie). Podobnie jak w Polsce, proces wdrażania klasyfikacji ICD-11 jest stopniowy i zależy od regionu oraz instytucji medycznych.
Charakterystka autyzmu
Autyzm charakteryzuje się szerokim wachlarzem objawów, które mogą obejmować:
● Trudności w interakcjach społecznych – problemy z nawiązywaniem relacji, rozumieniem emocji innych oraz prowadzeniem rozmowy.
● Specyficzne wzorce zachowań – powtarzalne ruchy, przywiązanie do rutyny, silne zainteresowanie szczegółami.
● Nietypowe reakcje sensoryczne – nadwrażliwość lub niedowrażliwość na dźwięki, światło, tekstury czy smaki.
Każda osoba z autyzmem jest inna – niektóre wymagają intensywnego wsparcia, inne funkcjonują niezależnie.
Przyczyny autyzmu
Przyczyny autyzmu nie są w pełni poznane. Badania wskazują na złożoną interakcję czynników genetycznych i środowiskowych. Nie istnieje jeden „lek” na autyzm, ponieważ jest on traktowany jako stan, a nie choroba. Jednak wczesna diagnoza i wsparcie terapeutyczne mogą znacząco poprawić jakość życia osób z ASD i ich rodzin.
Wsparcie dla osób z autyzmem
Osoby z autyzmem mogą prowadzić satysfakcjonujące życie przyodpowiednim wsparciu, które obejmuje:
● Terapię indywidualną i grupową.
● Edukację specjalistyczną dostosowaną do ich potrzeb.
● Pomoc w adaptacji środowiska, np. w szkołach czy miejscach pracy.
Autyzm to różnorodność, która wzbogaca nasze społeczeństwo. Ważne jest, aby zapewnić każdemu wsparcie i zrozumienie, by w pełni realizować swój potencjał. Edukacja społeczna oraz tworzenie przyjaznego otoczenia dla osób ze spektrum autyzmu to kluczowe elementy budowania inkluzywnej i świadomej społeczności.
Nowa klasyfikacja autyzmu – ICD-11
Od 1 stycznia 2022 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wprowadziła nową Międzynarodową Klasyfikację Chorób (ICD-11), która zastąpiła wcześniejszą wersję ICD-10.
Nowa klasyfikacja:
● Zrezygnowano z odrębnych diagnoz, takich jak autyzm dziecięcy,
autyzm atypowy czy zespół Aspergera.
● Wprowadzono jednolitą kategorię „zaburzenia ze spektrum autyzmu”
(kod 6A02), z uwzględnieniem poziomu funkcjonowania intelektualnego i
zdolności komunikacyjnych.
● Polska, podobnie jak inne kraje członkowskie WHO, wprowadza tę
klasyfikację stopniowo, a pełna implementacja ICD-11 zakończy się w
najbliższych latach.
● Rezygnacja z terminu „zespół Aspergera”
Decyzja o wycofaniu tego terminu wynikała z potrzeby uproszczenia diagnoz oraz kontrowersji historycznych dotyczących Hansa Aspergera. Osoby wcześniej diagnozowane jako mające zespół Aspergera są obecnie klasyfikowane w ramach spektrum autyzmu, z uwzględnieniem indywidualnych różnic w funkcjonowaniu.
